Αποτελούν διαγνωστικό εργαλείο καθώς επιτρέπουν στον οδοντίατρο να λάβει πληροφορίες που αφορούν αρχόμενες τερηδόνες μεταξύ των δοντιών, τερηδόνες κάτω από υπάρχουσες αποκαταστάσεις, κατάγματα ριζών, ακρορριζικές αλλοιώσεις ή κύστες, περιοδοντική νόσο, παρουσία εγκλείστων δοντιών κ.ά. . Οι πληροφορίες αυτές είναι απαραίτητες για τη σωστή διάγνωση, τον καθορισμό του σχεδίου θεραπείας, την παρακολούθηση της θεραπείας, την εξέλιξη μιας βλάβης.
Καθώς πολλές βλάβες των δοντιών μπορούν να διαγνωστούν μόνο ακτινογραφικά, ο οδοντίατρος έχει τη δυνατότητα με την ακτινογραφία να ανιχνεύσει νωρίτερα βλάβες στη στοματική κοιλότητα. Προλαμβάνεται έτσι ο έντονος πόνος, επιτυγχάνεται η άμεση αντιμετώπιση της βλάβης και εξασφαλίζεται η καλύτερη πρόγνωση της θεραπευτικής αποκατάστασης.
Ο οδοντίατρος ανάλογα με την περίπτωση αποφασίζει ποιο είδος ακτινογραφίας απαιτείται. Οι συνηθέστερα χρησιμοποιούμενες είναι:
Η οπισθοφατνιακή.
Πρόκειται για ενδοστοματική ακτινογραφία η οποία παρέχει υψηλής ευκρίνειας λεπτομέρειες για την κατάσταση των δοντιών και του οστού της γνάθου. Επιτρέπει στον οδοντίατρο να λάβει πληροφορίες για την ανατομία των ριζών των δοντιών, την
ποιότητα των προσθετικών αποκαταστάσεων (γέφυρες, στεφάνες), την αρτιότητα των ενδοδοντικών θεραπειών (απονευρώσεις), την παρουσία τερηδόνας κ.ά. Μειονεκτεί στο ότι απεικονίζει περιορισμένο αριθμό δοντιών και μικρό τμήμα της γνάθου.
Η πανοραμική ακτινογραφία.
Η πανοραμική ακτινογραφία έχει καθιερωθεί ως η απλούστερη ακτινογραφική εξέταση που απεικονίζει το σύνολο των σκληρών ιστών. Παρέχει στον οδοντίατρο τη δυνατότητα να δει σε μια εικόνα όλα τα δόντια και το οστό της άνω και της κάτω γνάθου, καθώς και τις κροταφογναθικές διαρθρώσεις. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη διάγνωση οδοντικών , περιοδοντικών και οστικών παθήσεων, για την εκτίμηση και τον σχεδιασμό θεραπειών ή χειρουργικών επεμβάσεων. Το μειονέκτημά της είναι ότι δεν διαθέτει μεγάλη ευκρίνεια με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνονται όλες οι λεπτομέρειες καθώς και το γεγονός πως αποτελεί δισδιάστατη απεικόνιση ενός τρισδιάστατου αντικειμένου όπως είναι η γνάθος και τα δόντια.
Η αξονική τομογραφία.
Είναι μία εξειδικευμένη ακτινογραφία η οποία προσφέρει εξαιρετικής ποιότητας και ακρίβειας τρισδιάστατη απεικόνιση των δομών της άνω και κάτω γνάθου και των δοντιών. Χρησιμοποιείται για τη μελέτη και το σχεδιασμό
θεραπειών που περιλαμβάνουν εμφυτεύματα, την οστική ανάπλαση βλαβών της γνάθου με οστικά μοσχεύματα, έγκλειστα δόντια, ακρορριζικές αλλοιώσεις που δεν αναγνωρίζονται στην πανοραμική ακτινογραφία κ.α. Η αξονική τομογραφία γνάθων έχει καταστεί ως η πιο σύγχρονη και σημαντική μέθοδος διάγνωσης στην οδοντιατρική κερδίζοντας καθημερινά έδαφος στην κλινική πράξη.
Βιβλιογραφία
-Ασκήσεις Ακτινοδιαγνωστικής σε Ενδοστοματικές Ακτινογραφίες, University Studio Press Εκδόσεις Επιστημονικών Βιβλίων και Περιοδικών.
-Οδοντιατρική Ακτινογραφία, Ευάγγελος Παντελής, Επίκουρος καθ. Ιατρικής Φυσικής, Εργαστήριο Ιατρικής Φυσικής, Ιατρική σχολή Αθηνών.